سعید بن نمران همدانی ناعطیسعید بن نِمران هَمدانی ناعطی(درگذشت حدود ۷۰ق) از تابعین اهل کوفه و از کارگزاران امیرالمؤمنین (ع) در یمن بود. هنگامی که بسر بن ارطاة به یمن یورش برد، او متواری شد و برای همین مورد سرزنش حضرت علی (ع) قرار گرفت. او از یاران حجر بن عدی نیز بود که زیاد بن ابیه، آنها را دستگیر کرد. اما با وساطت حمزة بن مالک همدانی نجات یافت. مصعب بن زبیر مدتی منصب قضاوت کوفه را به او سپرد. ۱ - زیست نامهسعید بن نمران در عصر پیامبر اکرم(ص) به دنیا آمد. و حدود ۷۰ق درگذشت او در جنگ یرموک حضور داشت. [۵]
الاعلام ، زرکلی، ج۲، ص۱۰۳.
پس از آن برای یاری اهل قادسیه به عراق رفت و در کوفه اقامت گزید.پسرش مسافر بن سعید از یاران مختار به شمار آمده است. سعید بن نمران از ابوبکر روایت کرده و عامر بن سعد از او روایت نموده است. ۲ - حکومت امام علی (ع)سعید بن نمران کاتب امام علی (ع) بود. در حکومت امیرالمومنین (ع) به فرمانداری ناحیه جَنَد از سرزمین یمن منصوب شد. هنگامی که بُسر بن ارطاة به دستور معاویه به یمن یورش برد. سعید بن نمران پس از اندکی مقاومت به سوی کوفه متواری گشت. حضرت علی(ع) طی نامه‌ای به عبیدالله بن عباس و سعید بن نمران، هر دو را به سبب کوتاهی کردن در حفظ قلمرو خویش و عدم مقاومت در برابر سپاه بسر، سرزنش کردند. [۱۶]
الغارات، ثقفی کوفی، ابراهیم بن محمد، ج۲، ص۵۹۳.
هنگامی که کوفه خدمت آمدند حضرت در خطبه ای نیز آنان را سرزنش کرد. ۳ - پس از امام علی (ع)سعید از یاران حجر بن عدی نیز به شمار آمده که زیاد بن ابیه وی را به بند کشید و به سوی شام فرستاد. اما سعید به وساطت حمزة بن مالک همدانی آزاد شد، ولی حجر بن عدی و سایر یارانش به شهادت رسیدند. در تاریخ جرجان آمده است سعید پس از آنجا به جرجان رفت و در آنجا سکونت گزید. هنگامی که مصعب بن زبیر بر کوفه مسلط شد. سعید را منصب قضاوت داد [۲۰]
الاعلام، زرکلی،ج۲؛ ص۱۰۳
اما به سبب دوستی سعید با حضرت علی (ع) خیلی زود او را عزل کرد. ۴ - پانویس۵ - منابع• ابن اثیر جزری، أسدالغابة فی معرفة الصحابة، دارالفكر، بیروت، ۱۴۰۹م/۱۹۸۹ق. • ابن حجر عسقلانی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق عادل احمد عبد الموجود و علی محمد معوض، دارالكتب العلمیة، ط الأولی، بیروت، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م. • ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الكبری، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، دارالكتب العلمیة، ط الأولی، بیروت، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م. •ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق علی محمد البجاوی، دارالجیل، ط الأولی، بیروت، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. •بلاذری، احمد بن یحیی، كتاب جمل من انساب الأشراف، تحقیق سهیل زكار و ریاض زركلی، دارالفكر، ط الأولی، بیروت، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م. •ثقفی کوفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، تحقیق جلال الدین حسینی ارموی، انجمن آثار ملی، بیروت، ۱۳۵۳ش. •زرکلی، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، دارالعلم للملایین، ط الثامنة،بیروت، ۱۹۸۹م. • نهج البلاغه، انتشارات دارالهجره، قم. |